Tag archieven: Beeldhouwkunst

Het project Bushalte.

Wachten op de bus.

Het project bushalte.
een bus halte met een muur en daarvoor wachtende mensen, dat was het plan van Wim.
Het is een heel project geworden waar hij bijna een jaar over gedaan heeft.
Hij is heel nauwkeurig te werk gegaan.
De jonge man die zo druk is met zijn telefoon dat hij vergeten is zich aan te kleden.
De jonge dame die eigenlijk wel graag wil weten wat er nauw zo interessant is op dat scherm.
en het echtpaar dat stoïcijns alles om zich heen negeert.
Alle drie scenes heeft hij apart gemaakt.

Wim is begonnen met de staande jonge man.
Een staand figuur maken is met klei niet makkelijk, want klei is te slap om een lichaam te kunnen dragen.
Wij hebben een skelet, wat ons overeind houdt. De enkels zijn te dun om het gewicht van het lichaam te dragen. Wim heeft dat opgelost, door hem tegen een muur te plaatsen.
Om een figuur anatomisch goed te krijgen vraagt veel kijk en probeer werk. Wanneer je geen model hebt, kun je bij jezelf voelen en kijken hoe het zit.
Daarnaast komen er technische problemen bij, zoals hierboven.
Verder moet je er ook rekening mee houden dat klei krimpt, zo’n
10 % in het totaal.
Dunnen delen drogen en krimpen sneller dan dikke, daardoor kan het voetje van de muur af krimpen, of het been scheuren, het muurtje kromtrekken enz.
Allemaal dingen waar je rekening mee moet houden.
Als je, zoals Wim nog een figuur ernaast wilt maken, dan moet je om de hoogte van de muur het zelfde te krijgen en de bakstenen doorlopend: de maten opmeten als de klei nog vochtig is!
Anders krijg je maat verschillen.
Ik heb Wim hier pas later op gewezen, vandaar dat er wel hoogte verschillen zijn.

Daarna heeft Wim deze mooie jonge dame gemaakt.
Ze zit op en bankje, de rok plooit mooi over haar benen, ze heeft elegante schoenen aan. Het gezicht is fijntjes.
Op deze schaal zijn details moeilijke en je hebt het juiste gereedschap nodig. Dat moet je zoeken door uit te proberen.

Een gezicht op deze schaal is erg lastig vooral, als je nog niet heel veel ervaring hebt in gezichten maken.
Wim heeft gewerkt met grove chamotte klei en dan zit er al snel een steentje in de weg.
Ook hier zijn er technische problemen van het werken met klei.
De zelfde al hierboven beschreven.
Het bankje was lastig, het wil doorzakken. Hij heeft er een paar stokjes onder gestoken.
Het is Wim gelukt om de dame elegante en levendige houding te geven.

Als sluit stuk moest er een corpulent echtpaar komen.
Een dame en een heer, stevig gearmd in hun nette kleren.
Wim heeft veel aandacht besteed aan de houding en kledingstukken.
De zomer vakantie heeft hij gebruikt om ze af te maken.
Het is gelukt om ze een stevig postuur mee te geven.
Je kunt aan dit project goed zien, dat je met creativiteit veel uit kunt drukken.
Het vraagt geduld en zorgvuldigheid, concentratie en niet opgeven.
Als het de derde keer niet lukt lukt het de vierde keer wel.

Gelukkig is alles goed uit de oven gekomen en staan ze nu alle drie te pronken in zijn huis.

Hoe raakt je beeld de grond

Lidwine heeft dit ogenschijnlijk eenvoudige beeld gemaakt, uit kersenhout.
Het is een prachtige subtiele vorm geworden.
In eerste instantie ziet het er simpel uit, maar het beeld fascineert door de kleur verschillen, de scheur en de vorm.

Ze heeft de vorm van het blok hout gevolgd en versterkt.
De zijkant golft licht en het blok word van de grond getild door de lichte ronding naar onder.
Het komt heel precies hoe deze ronding verloopt om een goed effect te krijgen.

Bij het maken van een beeld is het van belang hoe het de grond raakt.

Als het aan de grond plakt is de vorm meestal niet spannend en slap.
Als het beeld zich op een bijzondere manier losmaakt van de grond krijgt het iets eigens en krachtigs.

Van de grond komen
Het beeld komt los van de grond.
Kersenhout
Het beeld zweeft een beetje.

je wilt een AALSCHOLVER uit hout gaan hakken.

Hoe pak je dat aan.
Als je een idee hebt, moet je daar ook een geschikt stuk hout bij zoeken.
Je kunt wel in vers hout hakken, het hout gaat dan drogen en scheuren en je weet niet waar en hoe.
Daarom hebben cursisten een voorraad hout verzameld, dat een paar jaar kan drogen. Als je dan een goed idee hebt kun je aan de slag.
Yvonne heeft een mooi stammetje lindehout genomen, om daar een aalscholver uit te hakken. Ze heeft een aantal foto’s van de vogel uitvergroot, om goed de vormen te kunnen bestuderen.
Lindehout is voor beeldhouwen zeer geschikt. Het is zacht en makkelijk te hakken. Het is mooi egaal van structuur.

Aalscholver
Het begin van de aalscholver uit lindehout

Yvonne heeft een mooie lange en goed gedroogd stammetje met weinig scheuren. Het gaat er nu om de karakteristieke houding van een aalscholver te vangen in hout.

Lindehout
De kop van de aalscholver wordt al zichtbaar.

De aalscholver heeft een mooie lange nek, een aparte snavel en een bijzonder postuur.

Als de vogel bijna klaar is gaat Yvonne hem met een rasp bewerken, zodat hij een strakke gladde vorm krijgt.
Met de rasp en vijl haalt ze de grove structuur weg en kan ze de lichaamsvormen van de vogel strakker maken.
Tenslotte schuurt ze hem met schuurpapier, dan is hij helemaal strak en glad, alsof hij zo uit het water komt.

Met de rasp en vijl wordt het lijf strak gemaakt.

Het diermotief is voor hobbyisten een dankbaar onderwerp. Ook in de beeldende kunst zijn dieren een belangrijke inspiratie bron, denk maar eens aan leeuwen standbeelden, de stier van Potter, of het fiets stuur en zadel van Picasso.
Al eerder schreef ik over diermotieven.

Hoe maak je een konijn uit berkenhout?

Dieren zijn een rijke inspiratie bron voor beeldhouwers.
Denk maar eens aan de vele leeuwen, adelaar en paarden standbeelden.
Je kunt het ook dichterbij huis zoeken en je eigen huisdier maken.
Frederyke heeft last van konijnen in haar moestuin, daarom maakt ze een stoer konijn, als konijnen verschrikker.

Als je een dier wilt maken moet je het eerst goed bestuderen en de karakteristieke vormen van het dier benadrukken.
Bij een konijn zijn dat natuurlijk de oren en het snoetje met de tanden en het staartje. Het is goed om wat schetsen te maken, ook als je aan het werk bent kan het helpen om even te tekenen wat je in je hoofd hebt. Het moeten geen kunstwerken zijn, het is een hulp middel. Het helpt ook goed in de communicatie met je docent.

Schetsen
Schetsen voor het konijn

Frederyke begint met de kop, mooie lange oren, het snuitje met de tanden.
Het beeld wordt opgebouwd uit verschillende delen en later in elkaar gezet met pluggen en verlijmd. Hieronder zie je de stukken voor de poten, de staart, het lijf en de kop.

berkenhout
Konijn in delen van berkenhout

Als alle onderdelen klaar zijn, kun je ze in elkaar zetten. Je moet zorgen dat de vlakken goed op elkaar passen. De uitstekende delen kun je na het lijmen nog verwijderen zodat het beeld één geheel wordt.

Om de gaten voor de pluggen precies tegenover elkaar te maken vergt enige oefening. Markeer met houtskool hoe ze op elkaar passen, boor dan in één deel gaten. Steek de pluggen erin en wijf aan de onderkant wat houtskool. Plaats dan het beeld op elkaar en maak gebruik van je markering. Op de plaatsen waar de houtskool is achter gebleven boor je vervolgens de tegen gaten.

Het is een prachtig konijn geworden.
Gebruik vooral je fantasie, dan zul je versteld staan wat er uit komt.
Frederyke heeft het beeld later nog beschilderd.

De “houtwerkplaats” in beeld.

Sinds vorig jaar september geef ik de cursus beeldhouwen in hout in mijn werkplaats. Dit is eigenlijk een smederij, maar er zijn werkbanken en plekken genoeg om je beeld in of aan te klemmen.
Bij mooi weer zitten we in de pauze lekker buiten, als het kouder word bij de warme houtkachel.

werkplaats
De nieuwe werkplek

Het combineren van verschillende materialen.

In de moderne beeldhouwkunst worden heel  veel verschillende materialen gebruikt.
Het enige criterium is, dat het ruimtelijk moet zijn, maar dat hoeft ook al niet eens.
In onze cursus gaan we wel uit van een ruimtelijk object, dat vaak bestaat uit één soort materiaal, klei, hout, steen, was, enz.
Soms hebben we hulpmiddelen nodig om het werkstuk overeind of bij elkaar te houden, zoals een armatuur of wapening.
Deze materialen zijn dan puur functioneel.
Het wordt een hele uitdaging, wanneer je twee materialen wilt combineren puur voor de vorm.
Joke ging deze uitdaging aan en probeert een serie werkstukken te maken waarin dat het doel is.
Zo heeft ze deze mooie speksteen vorm met gat gecombineerd met een stuk glas. Ze volgt ook een glascursus, vandaar dat ze vormen uit glas kan snijden. Dat vergt wel enige oefening.

De twee materialen moet mooi bij elkaar passen, elkaar versterken en aanvullen. Ook de vormen van de materialen moeten goed samen gaan.
Elkaar aanvullen, of juist contrasteren, het werk moet er interessanter van worden.
Als dat is bereikt heb je nog de technische kant, hoe pas je het in elkaar?
Hoe blijft het zitten? Hoe zet ik het neer?
In dit geval van speksteen gecombineerd met glas is het een heel precies werkje van passen, nog eens vijlen, weer passen net zo lang tot het goed zit.

speksteen
Een vorm in speksteen gecombineerd met glas

De combinatie van de lichte kleur speksteen en het wittige glas is goed gekozen.
Het glas snijd door de steen heen en kan hem dragen.
Het glas klemt zichzelf om de steen.
Door de kleur,  de vorm van het glas en de manier van neerzetten, wordt het een heel licht beeld.
De steen alleen had dit niet kunnen bereiken.

Hoe boetseer ik een staand figuur van klei.

Het boetseren van een staand figuur van klei geeft altijd problemen. Klei is slappe modder en blijft niet vanzelf zonder meer overeind staan.
Een mens figuur zakt dan ook altijd door zijn enkels, want die zijn zo dun dat ze het gewicht van het lichaam niet kunnen dragen.

Misschien is het je wel eens opgevallen dat klassieke staande beelden altijd iets naast zich hebben, een boomstam, doek, hond of iets dergelijks waar tegen ze leunen of waarop ze zelf steunen.

Liduine, Maria en Wim zijn dit jaar alle drie met een staand mens figuur bezig. Ze lossen het “enkel probleem” alle drie anders op.

staand figuur
Het frame voor de staande vrouw van Liduine.

Het beeld van Lidiune wordt ondersteund door een beweeglijk frame op een draadeind, zodat het niet om kan vallen. In de benen heeft ze satéstokjes verwerkt.

onderbenen
Maria maakt de onderbenen apart.

Maria boetseert de onderbenen eerst en dan maakt ze het meisje.

meisje boetseren
Het bovenste gedeelte van het meisje staat stevig door de juk.

Het meisje draagt een jurk, daardoor is de onderkant breed en blijft de klei mooi staan. Het meisje wordt eerst uitgehold en dan kunnen de benen eronder. Of dit ook lukt vertel ik later.

Wim pakt het nog weer anders aan, hij maakt zijn beeld liggend. Het wordt een jongen die tegen de muur staat geleund en op zijn telefoon aan het appen is.
Omdat de jongen tegen de muur staat, zou hij de figuur ook wel staand kunnen maken. Toch kiest hij ervoor om op deze manier te werken,  hij kan er makkelijker bij en gedetailleerder werken.

Gaten

Gaten maken een beeld ruimtelijker. Het krijgt er diepte van, je kunt er doorheen kijken. Je kunt zien wat er achter is, of toch ook weer niet helemaal. Het is spannend. Rian heeft in deze mooie groene serpentijn steen 3 spannende gaten gemaakt. Eigenlijk is de oorspronkelijke omtrek van de steen bewaard gebleven. Door de gaten wordt het een spannende sculptuur.
Het werkt ook bij andere materialen, zoals hout of klei.

serpentijn
Groene serpentijn steen

Waar gaat het om in de beeldhouwkunst?

Joel Shapiro is een kunstenaar die, op het eerste gezicht heel simpele beelden en tekeningen maakt. In zijn beelden en tekeningen onderzoekt hij belangrijke basis vragen van het vak beelden maken.

joelshapiro
Een beeld van Joel Shapiro. Hij werd in 1941 geboren in New York. ( deze tekst komt uit een catalogus van het Stedelijk Museum 1985)

“Verticaliteit is een kernvraag in de beeldhouwkunst.
Hoe krijg je massa van de grond, de lucht in.”
Wanneer je een beeld maakt kom je bijna altijd dit probleem tegen.
Zoals dit beeld hier boven staat kan eigenlijk helemaal niet het valt om.
Bij het maken van een beeld van klei hebben we ook hulp en steun middelen nodig om het overeind te houden, omdat klei van zichzelf de neiging heeft in elkaar te zakken.
Wanneer je een beeld van hout of steen maakt, moet je het zo plaatsen dat het in evenwicht is. Als dat niet zo is of je wilt het zelf anders, zal je het op een contra gewicht moeten zetten (sokkel).
Hoe je dat doet maakt heel veel uit voor de zeggingskracht van je beeld.
Kijk maar naar het beeld hierboven.

Zagen in serpentijn

 

zagen in serpentijn
Zagen in serpentijn

Serpentijn is een middelzachte steen soort. Er zijn verschillende soorten serpentijn, die anders van kleur en structuur zijn.
Op deze foto’s is Hans aan het zagen in een zachtere serpentijn soort, met een diamant zaag.  Het is een soort kabeltje die past in een gewone beugel voor een ijzerzaag. Deze serpentijn soort laat zich makkelijk zagen, op deze manier kun je diepe inkepingen maken in de steen. Hans maakt een stapeling van zwammen.

serpentijn
Zagen in serpentijn