Bronsgieten is een fascinerend ambacht. Het proces is ingewikkeld en voor een leek soms moeilijk te begrijpen. Hoe kan het, dat mijn beeldje van was omgetoverd wordt in een zwaar en duurzaam metaal als brons?
Om dit proces beter te begrijpen heb ik een aantal jaren geleden met een groep enthousiaste cursisten een werkje in lood gegoten. De stappen in het proces zijn hetzelfde als met bronsgieten. Het verschil is, dat lood een veel lager smeltpunt heeft dan brons. Je kunt het op een flinke gasbrander laten smelten, wel altijd buiten werken en niet laten koken. ( Looddampen zijn giftig).
Hieronder kun je zien hoe we te werk zijn gegaan.
Nu is deze groep bezig om het geleerde om te zetten in een mal voor brons.
Albast is een zachte steen soort, die je relatief makkelijk kunt bewerken. Om het te bewerken gebruik je steenbeitels, steenraspen, vijlen en schuurpapier. Steen is een natuurlijk materiaal en dat betekent, dat het nooit homogeen van samenstelling is. Je kunt dat bij de ene voet van het beeld mooi zien, daar zitten scheuren en verkleuringen.
Dit beeld is gemaakt door Ann van witte albast. Het mooie van dit materiaal is dat het licht doorlaat, daardoor wordt het doorschijnend. Je moet het wel mooi polijsten, anders zie je dat niet.
De charme van dit beeld is, dat de vormen druppelachtig lijken en het iets van een amoebe achtig wezen heeft, dat eigenwijs achterom kijkt.
Je ziet hier dat, materiaal keuze en bewerkingstechniek bijdragen aan de zeggingskracht van een beeld.
Er zijn verschillende soorten albast: witte, champagne en blauwe albast. De blauwe albast is erg mooi maar harder.
Het maken van een beeld is al moeilijk genoeg.
Dicky maakte deze prachtige dolfijn. Hij moet mooi glad en strak zijn, zijn huid moet haast glimmen. De uitdaging is om hem snel en gestroomlijnd te maken. Dat laatste bereik je door de vorm de goede spanning mee te geven. Hij moet een strakke huid hebben, zonder deuken en hobbels. Wanneer je er langs kijkt moeten alle lijnen vloeiend lopen. Als dat gelukt is kun je de huid laten glimmen. De klei moet leer hard zijn. Je neemt dan een glad hard voorwerp, wat een beetje bol is, b.v. een kiezel, een lepel enz. Daarmee strijk je over het beeld en je zult zien de klei gaat glimmen.
Een dolfijn moet springen, hij kan niet van zichzelf staan, daarom kies je een sokkel waarop je hem kunt bevestigen meet een pin.
Zo lijkt hij te zweven boven het water. Dicky heeft de sokkel de vorm van een golf gegeven, (het is een stuk speksteen) zo wordt het een mooi geheel wat goed bij elkaar past en de dolfijn springt!
Voor het maken van een beeld van hout heb je natuurlijk het juiste gereedschap nodig, maar net zo belangrijk is een goed stuk hout.
De meeste houtsoorten zijn geschikt om een beeld uit te hakken.
Globaal kun je zeggen, dat constructie hout; waar kozijnen, ramen en balken van worden gemaakt niet geschikt is. Deze houtsoorten hebben lange vezels, waardoor het hout geschikt is om in de lengte veel krachten op te vangen. Deze draderige structuur maakt, dat het hout bij het hakken makkelijk splijt en scheurt.
Bovenstaand beeld is gemaakt van berkenhout, dit hout is mooi licht en goed te bewerken.
Het beeld is opgebouwd uit verschillende onderdelen die aan elkaar gelijmd zijn. Zo kun je een complexe vorm toch uit hout maken.
Anders had je een gigantische boomstam nodig en veel problemen gekregen met de nerfrichting van het hout.
De armen zijn b.v. gemaakt van dunne takken en de viool van een plat stuk stam. Nog een voordeel is, dat je een onderdeel eerst kunt maken en later aan het beeld zetten, je kunt zo overal goed bij.
Het beeld is gemaakt door Frederyke en later nog beschilderd.
Het boetseren van een paard of pony is een moeilijke opdracht.
Niet alleen om het dier levensecht te laten lijken en de anatomie , maar ook het technisch aspect plaatst de beeldhouwer voor moeilijkheden.
De benen van een paard zijn slank en dun, ze dragen wel een behoorlijk lichaamsgewicht. Het nadeel van klei het is eigenlijke slappe modder. De klei beentje kunnen nooit het gewicht dragen van het hele dier. Daarom moet je zorgen voor extra ondersteuning, in de vorm van een blok klei onder de buik.
Als het beeld bijna af is, kun je het paard uithollen en het blokje eronder vandaan halen. Je plaatst het wel weer terug, maar dan losgesneden, zodat de pony er nog steeds op kan steunen. Zo gaat hij ook de oven in. Het blokje plakt niet aan het paard vast met het bakken. ( alleen bij ongeglazuurd bakken)
Dit probleem doet zich niet alleen bij paarden en pony’s voor, ook bij alle andere viervoeters en ook bij het boetseren van een mens.
Je moet maar eens naar klassieke beelden kijken, heel vaak staan ze ergens tegenaan, of hangt er een doek of kledingstuk naar beneden.
Dit is niet alleen voor de compositie, maar lost het
stabiliteitsprobleem op.
